- +90 312 911 1168
- info@mdmhukuk.com
- Kızılırmak Mah. 1443. Cad. Ankara 1071 Plaza A Blok No:25/58 06510 Çankaya/ANKARA
Koşullu-Salıverilme-(Şartlı-Tahliye)--Nedir
Makale Başlıkları
Koşullu salıverilme 5275 sayılı İnfaz Kanunu madde 107’de düzenlenmiştir. Buna göre koşullu salıverilme, verilen hapis cezasının belli bir süresini ceza evinde “iyi halli” olarak geçiren hükümlünün cezaevi dışında denetim altında tutularak ve şartlı olarak cezasının infaz edildiği bir ceza infaz kurumudur. Koşullu salıverilmenin amacı iyi halin devamını sağlamak ve hükümlüyü topluma yeniden kazandırmaktır. Koşullu salıverilme infaz rejimi ancak hapis cezalarında uygulanabilir. 01.03.2008 yılından önceki işlenmiş olan suçlara verilen adli para cezaları için de koşullu salıverilme rejimi uygulanabilirse de bu tarihten sonra işlenen suçlara verilen adli para cezası için koşullu salıverilme rejimi uygulanamaz.
Koşullu salıverilme infaz rejiminin işletilebilmesi için şu şartların sağlanması gerekmektedir.
Şimdi bu şartları detaylı olarak inceleyelim.
Hükümlünün koşullu salıverilme infaz rejiminden yararlanabilmesi için şartlardan biri hükümlünün cezasının bir kısmının infaz edilmesidir. Buna göre cezanın infaz edilmesi gereken kısmının ne kadar olacağı hükmedilen hapis cezasının niteliğine ve miktarına göre değişmektedir. Detaylandırarak incelediğimizde:
Genel İnfaz Oranı: Kural olarak “süreli hapis cezasına” mahkûm edilmiş olan hükümlü cezasının ½ sini cezaevinde iyi halli olarak geçirmesi şartıyla geriye kalan sürede cezasını koşullu salıverilme kararı ile cezaevi dışında geçirebilir. 14.04.2020 tarihinden itibaren koşullu salıverilme genel infaz oranı ½’dir.
İstisnai Suçlarda İnfaz Oranı: 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un 107/2 maddesine göre;
d)Cinsel saldırı, reşit olmayanla cinsel ilişki ve cinsel taciz suçlarından süreli hapis cezası alanlar,
Cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çekmeleri sonucunda, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Ayrıca, suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ile ceza alan çocuklar ile 1.1.1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar hakkında koşullu salıverilme oranı üçte iki olarak uygulanır.
Mükerrerler (ikinci kez suç işleyen şahıs) İçin;
Koşullu salıverilme infaz rejiminin uygulanmasında 15 yaşın doldurulması anına kadar farklılık vardır. Buna göre 30.03.2021 tarihinden önce işlenen suçlar için 15 yaşını doldurmamış hükümlü 15 yaşını doldurana kadar cezaevinde geçirdiği bir gün üç gün olarak, 18 yaşını doldurana kadar bir gün iki gün olarak; 03.30.2020 tarihinden sonra hükümlü 15 yaşını doldurana kadar cezaevinde geçirdiği süre bir gün iki gün olarak sayılacaktır.
Tekerrür halinde koşullu salıverilme hükümleri uygulanmayacaktır.
Suç İşlemek İçin Örgüt Kurmak ya da Yönetmek ya da Örgütün Faaliyetleri Çerçevesinde Suç İşlenmesi Sonucu Verilen Mahkûmiyet Halinde Koşullu Salıverilme İnfaz Rejiminin Uygulanması İçin Ceza İnfaz Oranı:
Bu Suçların Tekerrürü Halinde İse;
Bu fıkra hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.
¾ İnfaz Oranı Olan Suçlar: Bazı suçlarda koşullu salıverilme infaz rejiminden yararlanılabilmesi için cezanın ¾ ünü infaz kurumunda çekmeleri gerekmektedir. Buna göre;
Hükümlünün koşullu salıverillme ceza rejiminden faydalanabilmesi için bir diğer şart ise ceza evinde geçirdiği süreyi iyi halli olarak geçirmesidir. Hükümlü eğer ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği için koyulmuş kurallara uyuyorsa, haklarını iyi niyetle kullanıyorsa, yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getiriyorsa, iyileştirme programlarına göre toplumlu uyum sağlayacak düzeye gelmişse, tekrar suç işleme ve mağdura ya da başkalarına karşı zarar verme riski ortadan kalkmış ya da düşük ise hükümlünün ceza evinde geçirdiği süreyi iyi halli olarak geçirdiği kabul edilebilir. Bu saydığımız şartları sağlayıp sağlamadığını ve koşullu salıverilmeye ilişkin yapılması gereken değerlendirmeyi idare ve gözlem kurulu yapacaktır. İdare ve gözlem kuruluna Cumhuriyet başsavcısı ya da görevlendireceği bir savcı başkanlık edecektir. Değerlendirmelerde hükümlünün aldığı iyileştirme amaçlı eğitim ve programları, kitap okuma alışkanlığı, kültür-sanat faaliyetleri, sertifikaları, diğer hükümlüler ile ceza infaz görevlileri ile olan ilişkileri, disiplin cezaları, işlediği suçtan duyduğu pişmanlığı değerlendirmelerde önemlidir.
Hükümlü en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulur. Eğer iyi hal durumu sağlanamaz ise tekrar değerlendirme süresi uzamakla birlikte 1 yılı geçemez.
Koşullu salıverilme kararını görevli ve yetkili mahkeme vermektedir. Görevli ve yetkili mahkeme 01.09.2020 tarihinden itibaren infaz işlemlerinin yapıldığı İnfaz Hâkimliği’dir. İnfaz Hâkimliği tarafından koşullu salıverillme kararı verilmediği müddetçe hükümlü diğer şartları sağlamış olsa bile koşullu salıverilme ceza infaz rejiminden faydalanamaz.
Bazı suçlardan hükümlü olanlar hakkında koşullu salıverilme ceza rejimi uygulanmaz. Bunlar;
Hükümlünün ceza evinde geçirmesi gereken, tahliye edileceği güne kadar infaz kurumunda geçireceği süre koşullu salıverilmedeki denetim süresidir. Bu süre zarfında hükümlüye denetimli serbestlik ve bazı yükümlülükler getirilebilir. Örneğin ilgilendiği bir meslek ya da sanatı icra etme yükümlülüğü getirilebilir. Ya da sadece denetimli serbestlik sadece yükümlülük, ne denetimli serbestlik ne de yükümlülük getirilip getirilmeyeceğine hâkim karar verir. Amaç hükümlünün tekrar sosyal hayata kazandırılmasıdır.
Denetimli serbestlikte kişi tahliye edilerek denetim altında tutulur. Koşullu salıverilmeden farkı ise koşullu salıverilmeden önce hükümlünün denetimli serbestlik ile tahliyesi sonrası sosyal hayata uyum sağlayıp sağlamadığının incelenmesi, insan ilişkilerinin nasıl olduğu, tekrar suç işleyip işlenmeyeceğinin gözlemlenmesi amacı ile denetim altında infaz kurumu dışında tutulmasıdır.
Koşullu saliverilme ceza infaz rejiminden yararlanan hükümlü, ceza infaz kurumu dışında geçireceği denetim süresini eğer bir yükümlülük verilmişse yükümlülükleri yerine getirerek ya da suç işlemeden geçirirse tahliye tarihinde cezasının infazını kanuna uygun olarak tamamlamış olur. Ancak bazı durumlarda hükümlü için verilen koşullu salıverillme kararı geri alınabilir. Koşullu saliverilme kararının geri alınması şu hallerde mümkün olur, kendisine verilen yükümlülüklere uymaz ise koşullu salıverilme kararı geri alınır.
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107/12:”Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi durumunda koşullu saliverilme kararı geri alınır.”
Koşullu salıverılme kararın geri alınması sonucu ise;
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107/13:”Koşullu sallıverilme kararının geri alınması durumunda hükümlünün;
Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir. Koşullu salıverilme kararının geri alınması durumunda aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez.”
İnfaz Hâkimliği’nin vermiş olduğu koşullu salıveriıme kararının geri alınması halinde Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilebilir. İkinci suçun işlendiği tarih önemlidir. Suçun işlendiği tarihin önemi ile ilgili Yargıtay Kararları mevcuttur.
MDM Hukuk ve Danışmanlık; Ankara merkezli faaliyet gösteren bir avukatlık bürosudur.
Büromuz; ülke genelinde avukatlık mesleğinin yasal ve etik değerleri çerçevesinde hukukun bir çok alanında yetkin kadrosuyla avukatlık ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
Bu web sitesi ve içindeki bilgiler, Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kurallarına göre ve özellikle reklam yasağına uygun olarak tasarlanmıştır. MDM HUKUK & DANIŞMANLIK web sitesinin tüm bilgi ve materyaller sadece bilgilendirme olup bunların tamamına veya bir kısmına dayanılarak yapılan işlemlere, eylemlere ve bunların sonuçlarına ilişkin hiçbir sorumluluk kabul edilmez. Söz konu bilgilerin aktarılması ile kullanıcılar ve web tarayıcıları ile MDM HUKUK & DANIŞMANLIK arasında bir avukat-müvekkil ilişkisi yaratılması amaçlanmamıştır ve bilgilerin bu kişilerce alınması hiçbir şekilde bu yönde bir ilişki oluşturmayacaktır. Müvekkiller veya okuyucular hiçbir şekilde mevcut duruma ve özelliklerine ilişkin olarak uygun hukuki veya başka herhangi bir profesyonel görüş almadan, MDMHUKUK & DANIŞMANLIK web sitesinde yer alan herhangi bir hususa dayanarak bir eylemde bulunmamalıdır. MDM HUKUK & DANIŞMANLIK, bu web sitesi aracılığıyla ulaşılan üçüncü kişilere ait içeriklerden hiçbir şekilde sorumlu değildir.
MDM Hukuk ve Danışmanlık Tüm Hakları Saklıdır.