Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini Suçu
Makale Başlıkları
Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini Suçu
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini suçu, hukuki sistemimizde ciddi sonuçlara yol açabilen bir konudur. Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini Suçu, ulusal güvenliği ciddi şekilde tehdit eden bir suç kategorisini yansıtmaktadır.
Bu suç, bilerek ve isteyerek yasaklanan bilgilere erişim sağlama amacını taşıyan bireylerin eylemlerini kapsar. Özellikle devlet sırlarını ifşa etme, bilgisayar sistemlerine izinsiz erişim, ve benzeri faaliyetleri içerir. Yasaklanan bilgilerin bu şekilde ele geçirilmesi, ulusal güvenlik risklerini artırabilir ve toplumun genel güvenliğini tehlikeye atabilir.
Hukuki açıdan, bu suçla mücadele etmek, toplumun güvenliğini sağlamak adına önemli bir sorumluluktur.
Yasaklanan bilgileri ele geçirmek, ulusal güvenliği tehlikeye atar, bu suç ciddi hukuki sonuçları beraberinde getirir. Suçun tanımı net olmalıdır; casusluk maksadıyla yasaklanan bilgilere ulaşma niyeti, yasal çerçevede ele alınmalıdır.
Cezaların yanı sıra, mahkemeler suçluyla ilgili soruşturmaları derinleştirir, casusluk faaliyetlerini deşifre etme amacı güder. Hukuki değerlendirme sürecinde, suçlu hakkında alınan kararlar toplumun güvenliğini sağlama amacını taşır.
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini suçu, ulusal güvenliği koruma adına hukuki sistemimizin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Hukuki açıdan bakıldığında, bu suçla mücadele ulusal güvenliği sağlama yolunda önemli bir adımı temsil eder.
Bu suç bağlamında incelenmesi gereken temel kavram casusluk olmalıdır. Casus kelime anlamı olarak bir devletin veya kuruluşun gizli amaçları için çalışan, ajanlık yapan kimse olarak tanımlanabilir. Casusluk birçok amaçla gerçekleştirilebilir. Kişi bunu ekonomik, siyasi, sosyal, askeri vb. amaç güderek eyleme geçirebilmektedir.
Bu suçun işlenmesiyle mağdur olan taraf devlettir. Casusluk suçu Türkiye Cumhuriyeti devleti aleyhine yabancı devlet lehine işlenen bir suçtur. Casusluk suçunun oluşabilmesi için suça konu olan bilgi ve belgelerin doğruluğundan emin olunmalı, suçun işleniş tarihi itibariyle gizliliğini yitirmemiş olmalı. Mutlaka siyasal veya askeri bir amaç güdülerek yapılmış olması gerekmektedir.
İkinci olarak temin kavramı üzerinde durulmalıdır. Failin yetkili makamlarca yasaklanan bilgi veya belgeleri aslına zarar vererek veya kopyasını alması hatta ve hatta alıkoyması suç teşkil etmektedir. Fail bu suçu yabancı bir devletin yararına yani casusluk maksadıyla yapmaktadır.
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini suçuyla bağlantılı olarak yasaklanan bilgilerin siyasi veya askeri casusluk maksadıyla açıklanması suçu da kanunda düzenlenmiştir. Bu suç türüyle alakalı makalelerimizi inceleyebilirsiniz.
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini suçu,5237 sayılı TCK. 335 inci maddesinde düzenlemiş olup ilk fıkrası
‘’ Yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası verilir.’’
şeklindeki düzenlemeyle suçun basit halini, ikinci fıkrası ise ‘’Fiil, Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını
veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmış ise faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir. ‘’ şeklindeki düzenlemeyle suçun nitelikli haline karşı yaptırımları açıklamaktadır.
TCK m. 334 de düzenlenen ‘’Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu’’ ile karıştırılmamalıdır çünkü m. 334 de düzenlenen suç genel kastla işlenirken m. 335 de düzenlenen suç genel kast ile birlikte özel kastın da aranacağını ifade etmektedir.
Genel kasttan kasıt; açıklanması yasaklanmış bir bilgi olduğunu bilmek ve bu bilgiyi elde etmek istemektir. Özel kast olarak bahsettiğimiz husus ise failin askeri veya siyasi casusluk maksadıyla hareket etmesi durumudur.
Suçun taksirle işlendiğine dair bir kanun hükmü bulunmamaktadır bu yüzden bahsedilen suç taksirle işlenemez ancak suça teşebbüse elverişlidir. Somut olayın nitelik ve niceliklerine mutlaka bakılmalıdır.
Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini Suçunda Şikâyet, Cezası Ve Görevli Mahkeme
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini suçu şikâyete bağlı suçlar kategorisinde olmadığından savcılık tarafından resen araştırılır. Herhangi bir şikâyet süresi yoktur. Dava zamanaşımı süresi birinci fıkrada düzenlenen suçun basit hali için 15 yıl, ikinci fıkrada düzenlenen suçun nitelikli hali için 30 yıldır. Bu suç nezdinde yapılan yargılamalarAğır Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.
Emsal Yargı Kararları
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, E. 2016/5096 K. 2017/364 T. 31.1.2017
Türk Ceza Hukuku yönünden, yetkililerce veya düzenleyici işlemlerle açıklanması yasaklanan sır, özünde devlet sırrı niteliği taşımayan ancak, açıklanması ilgili mevzuat hükümlerine göre yasaklanmış ve gizlilik derecesi verilmiş bilgi, belgeler veya şeylerdir.
TCK’nın 334, 335, 336 ve 337. maddeleri, “yetkili makamların, kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgi ve belgeler” den bahsetmektedir.
Burada adı geçen sırlar, özünde devlet sırrı olmayan ancak, devlet menfaatleri için gizli tutulması gereken! Bu nedenle yetkili makamların kanun veya düzenleyici işlemlerle açıklanmasını yasakladığı bilgi veya belgelerdir.
Yasaklama, yürütmenin herhangi bir işlemiyle yapılabileceği gibi, belgeler üzerine gizlilik derecesini gösteren damga veya özel bir yazının konulması, uyarı veya tabela yerleştirilmesi şeklinde de yapılabilir.
Yetkili makam tarafından duruma göre, sirküler, tebliğ, resmi açıklama, yazılı veya sözlü uyarı aracılığıyla, kişiler veya bireylerin bu konudaki yasaklamalardan haberdar edilmesi sağlanabilir.
Bu yasaklama hukuka uygun yapılmalıdır. Hukuka uygun ve usulüne göre yapılmayan yasaklama, o bilgi, belge veya şeye, açıklanması yasaklanmış sır vasfını kazandırmaz.
Devletin idari makamları veya organları, bilgi, belge veya şeylere, açıklanmasını yasaklanmış sır vasfını çoğunlukla, gizlilik sınıflandırması yaparak vermektedirler.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliğine göre; gizlilik dereceleri aşağıda belirtildiği şekilde dört sınıfa ayrılır.
- a)Çok gizli: Bilmesi gerekenlerin dışında diğer kişilerin bilmelerinin istenmediği ve izinsiz açıklandığı takdirde devletin güvenliğine, ulusal varlık ve bütünlüğe, iç ve dış menfaatlerimize hayati bakımdan son derece büyük zararlar verecek, yabancı bir devlete faydalar sağlayacak ve güvenlik bakımından olağanüstü önemi haiz mesaj, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır.
- b)Gizli: Bilmesi gerekenlerin dışında diğer kişilerin bilmelerinin istenmediği ve izinsiz açıklandığı takdirde devletin güvenliğine, ulusal varlık ve bütünlüğe, iç ve dış menfaatlerimize ciddi şekilde zarar verecek, yabancı bir devlete faydalar sağlayacak nitelikte olan mesaj, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır.
- c)Özel: İzinsiz açıklandığı takdirde, devletin menfaat ve prestijini haleldar edecek veya yabancı bir devlete faydalar sağlayacak nitelikte olan mesaj, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır.
- d)Hizmete özel: Kapsadığı bilgi itibarıyla çok gizli, gizli veya özel gizlilik dereceleri ile korunması gerekmeyen fakat bilmesi gerekenlerden başkası tarafından bilinmesi istenmeyen mesaj, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılmaktadır.
Casusluk suçları ile ilgili düzenlemelere bakıldığında, tanımlama;
“devletin güvenliği, iç veya dış siyasi yararları bakımından niteliği itibariyle gizli kalması gereken bilgilerin veya yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemleri ile açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri siyasal ve askeri casusluk maksadıyla temin etmek veya açıklamak” şeklinde yapılabilir.
Bu suç soyut tehlike suçudur. Suçla korunan hukuksal menfaat; “devlet güvenliği, devletin iç veya dış siyasal yararları ve milli savunmaya” ilişkin menfaatlerdir.
Suçun faili herkes olabilir. Suçun maddi konusu; devletin güvenliğine, iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibariyle, gizli kalması gereken bilgiler yani özünde devlet sırrı olan bilgiler olarak tayin edilmiştir.
(Erem, a.g.e. cilt 1s. 48; Gözübüyük. Alman, Fransız, İsviçre ve İtalyan Ceza Kanunlarıyla Mukayeseli TCK. Açıklaması,
cilt 1. S.510; Ögel,s 1034; Öztürk, s.384; …, s.28) maddelerde geçen belge ve vesikadan kasıt;
“bir gerçeğe tanıklık eden yazı, resim, film vb. vesika, dokümandır.
Evrak; “kağıt yaprakları, kitap sayfaları, resmi kurumlarda işlem gören belgeler, yazılmış kitaplar, mektuplar ve yazılar” anlamında kullanılan Arapça’dan gelen bir isimdir.
Öğretide de kabul edildiği gibi, casusluk amacı ile bilginin temin edilmesi suçun oluşumu için yeterlidir. Başka bir ülkeye veya yapıya vermek zorunlu değildir. Aksine kabul, yasa koyucunun madde metni ve gerekçesinde yer vermediği bir unsurun içtihat yoluyla yasaya eklenerek kanun koyucunun iradesinden farklı bir yasa yapmak anlamına gelecektir.
Somut olaya gelince, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 94. maddesi uyarınca AHMAD REZA KHOSRAVİ’nin İran İslam Cumhuriyeti rejim aleyhtarı olduğu ve şartlı mülteci statüsünde olan mağdurun üçüncü bir ülkeye gidene kadar ülkemizde koruma altına alınmış olması ve bu hususun 1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi ile ülkemize yüklenmiş bir yükümlülük olduğu,
bu statüde olan mağdura ait kişisel bilgilerinin ile ikamet yerlerinin kanunla yasaklanmış bilgi haline getirilmiş olması ve gizli nitelikte olduğu ve sanıkların da bu bilgileri temin ettikleri anlaşılmakla,
Yapılan yargılama sonunda toplanan deliller karar yerinde incelenip sanıkların suçunun sübutu kabul, olay niteliğine ve kovuşturma sonuçlarına uygun şekilde vasfı tayin edilmiş,
cezaları azaltıcı sebebin niteliği takdir kılınmış, savunmaları inandırıcı gerekçelerle reddedilmiş,
incelenen dosyaya göre verilen hükümde bir isabetsizlik görülmemiş olduğundan, sanıklar müdafiinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle,
hükmün ONANMASINA, 31.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.