Yüksek Yargı Organları Nelerdir?

Danıştay

Anayasaya göre Danıştay idari mahkemeler tarafından verilen ve kanunun başka bir idari yargı makamına bırakmadığı karar ve hükümlerin en son inceleme merciidir. Yasada belirtilen belli başlı davalara ilk derece ve son derece mahkemesi olarak bakar.

Danıştay’ın görevleri şunlardır; Davaları görmek, Kamu hizmeti ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde düşüncesini bildirmek, idari uyuşmazlıkları çözmek, kanunda gösterilen diğer işleri yapmak.
Danıştay üyelerinin dörtte üçü, birinci sınıf idari yargı hakim ve savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından HSK üyeleri tarafından seçilir. Kalan dörtte birini ise cumhurbaşkanı seçer.
Danıştay hem özel görevli ilk derece mahkemesi hem de idarim yargının “temyiz “merciidir. Danıştay’ın temyiz merci olarak görevi hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlıdır.

Danıştay bazı davalara ilk derece mahkemesi olarak bakar bunlar; cumhurbaşkanlığı kararları, bakanlıkların ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemler, cumhurbaşkanlığınca çıkarılacak kararnameler hariç tüm düzenleyici işlemler, Danıştay’ca verilen idari kararlar, birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işler, tahkim yolu öngörülmeyen “imtiyaz “ şartlaşma ve sözleşmeleri, belediye ve il özel idarelerinin seçimle gelen organlarının organlık sıfatını kaybetmeleri.
Danıştay’ın kuruluşu işleyişi, başkan ve başkanvekillerinin seçim ve usulleri yasayla düzenlenir.

Uyuşmazlık Mahkemesi

Uyuşmazlık Mahkemesi adli ve idari yargı mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir. Uyuşmazlık mahkemesinin verdiği kararlar kesindir. Uyuşmazlık mahkemesinin kararları diğer yargı mercilerini bağlar. Uyuşmazlık Mahkemesinde savcılık makamı bulunmamaktadır. Uyuşmazlık mahkemesi 6 asıl üye , 6 yedek üye ve 1 başkandan oluşur.

Anayasa Mahkemesi

Türkiye’deki en üst seviyedeki anayasal organ olarak gösterilen Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kurulmuştur. 15 üyeden oluşmaktadır. Üyelerin 12’si Cumhurbaşkanı ve kalan 3 üyesini TBMM seçer. Anayasa mahkemesi üyeleri 12 yıllığına seçilirler. Bir kişi iki defa üye olarak seçilemez fakat iki defa başkan olarak seçilebilir.

Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkileri şunlardır: TBMM üyelerinin dokunulmazlığını kaldırılması, üyeliklerinin iptal edilmesi kararları ile ilgili açılan davalara bakmak. Siyasi partilerin kapatılma davalarına bakmak ve yine siyasi partilerin mali denetimleri ile ilgilenmek. Bireysel yapılan başvuruları karara bağlamak.

Yargıtay

Yargıtay adli yargıda temyiz incelemesini yapan yüksek yargı organıdır. Temel amaçlarından biri kararlar arasında birliği sağlamaktır. Görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.

Yargıtay’a temyiz mahkemesi adı da verilir. Yargıtay’ın temel görevi kararları hukuki yönden denetlemektir. Yargıtay’ın verdiği kararlar kesindir. Yargıtay maddi olay incelemesi yapmaz. Yargıtay dan başka farklı bir inceleme mekanizması yoktur. Yargıtay başsavcı ve vekili cumhurbaşkanı tarafından seçilir. Diğer üyeleri hsk tarafından seçilir.